Publicaties / Sectoren

Actielijn 6: Vraaggestuurd opleidingsaanbod

  Actielijn 6: Vraaggestuurd opleidingsaanbod

Ontwikkelen van een landelijk dekkend opleidingsaanbod, aansluitend bij profilering hogescholen en wensen van student, bedrijfsleven en maatschappij.

Welke activiteiten worden al ontplooid die een bijdrage leveren aan de actielijn?

Vraagsturing in voltijds bachelor
Zoals bij actielijn 2 is aangegeven, is er binnen het derde en vierde jaar van de bacheloropleidingen veel keuzevrijheid en zijn studenten in staat om bijvoorbeeld via Kies op Maat een keuze te maken uit het onderwijsaanbod van andere hogescholen, wat aansluit bij de vraag en de talenten van de student. Binnen het domein Maritime Operations is er bijvoorbeeld de ook de mogelijkheid voor de student om een minor buiten Nederland te volgen. Daarnaast zijn er keuzevakken waarbij de student zelf voor studiepunten invulling kan geven aan het eigen onderwijsprogramma. En bij Avans kennen ze ‘curriculum aanvullende activiteiten’ (caa) als onderdeel van de opleiding; de student geeft hierbij aan waar de behoeften liggen. Tenslotte bieden bètatechniek-breed ook de brede bachelors veel ruimte om als student een eigen onderwijsprogramma samen te stellen.

Ontwikkelen van deeltijd onderwijs
Bij de ontwikkeling van deeltijdonderwijs wordt steeds meer samengewerkt. Zo ontwikkelt Fontys momenteel samen met Hogeschool Rotterdam, HvA en Windesheim een nieuwe vorm voor deeltijd onderwijs: Onderwijs voor Werkenden. Dit faciliteert het leven lang leren principe. Deze vorm van onderwijs zal sterk gebaseerd zijn op blended learning concepten. Het domein Applied Science is momenteel het huidige aanbod van deeltijdonderwijs per regio in kaart aan het brengen om vervolgens het leven lang leren-aanbod op landelijk niveau vast stellen. De HAN biedt flexibele deeltijd modules voor Chemie aan; zij ontwikkelen dit samen met het roc en het werkveld. NHL werkt samen met Stenden aan een Livelong Learning project. Ook hebben verschillende hogescholen de pilots flexibilisering en experimenten vraagfinanciering aangegrepen om nieuwe associate degree of bachelor-opleidingen te ontwikkelen, bijv. de deeltijdopleiding Engineering aan Zuyd of Werktuigbouwkunde aan de HU.

Organiseren van deeltijd onderwijs
Verschillende hogescholen hebben aparte organisaties opgericht voor leven lang leren, waarbij weer een onderscheid gemaakt moet worden tussen het bekostigd deeltijd en onbekostigd deeltijd onderwijs. Zo heeft Avans een aparte school voor haar deeltijd-opleidingen (Avans Deeltijd Academie) en voor het particuliere onderwijs (Avans Plus). Hetzelfde geldt voor Avans (Saxion Parttime School / Saxion Next)

Vraagarticulatie
Hogescholen zoals de HAN en Hanze zijn actief bezig om het deeltijdonderwijs op basis van de wensen en de noodzaak bij het bedrijfsleven te modulariseren. Hierbij gaat de hogeschool tijdens ronde tafel-gesprekken en andere bijeenkomsten met het bedrijfsleven en betrokken branches in gesprek. Daarnaast hebben hogescholen structureel intensief contact met het bedrijfsleven voor het borgen van de aansluiting op de actualiteit en de gewenste vakkennis.

Deelname aan experimenten vraagfinanciering
In september 2016 zijn zes bekostigde hogescholen begonnen met de experimenten vraagfinanciering in de sector techniek en ICT: Avans, HAN, NHL, Windesheim, Stenden en Saxion. Daarnaast is Fontys voornemens te starten met de Ad Engineering. FME heeft met vier  van deze hogescholen een samenwerking opgezet die medewerkers van bedrijven de mogelijkheid biedt om in modules hoger onderwijs te volgen. Deze hogescholen werken zelf ook intensief samen met het bedrijfsleven in hun regio. Zo doen zij onderzoek en worden ze betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van vernieuwend beroepsonderwijs waarbij theorie en praktijk optimaal op elkaar aansluiten. 

Welke activiteiten is men voornemens te ontplooien die gaan bijdragen aan de actielijn?

De eerder genoemde pilots flexibilisering en de experimenten vraagfinanciering hebben mede een impuls gegeven aan het deeltijdonderwijs. Zo gaat de HAN zal haar deeltijdonderwijs op een flexibele manier aanbieden, waarbij rekening wordt gehouden met de reeds opgedane beroepscompetenties en gaat de Fontys zoals gezegd starten een Ad Engineering. Daarnaast worden ook op domeinniveau extra activiteiten ontplooid. Zo gaat domein Applied Sciences ondersteunen bij het uitwisselen van kennis en ervaringen bij het inrichten van een onderwijsaanbod voor professionals.

Naast deze activiteiten gaan de HAN en Zuyd als kwartiermakers aan de slag om een plan te ontwikkelen om actielijn 6 én 7 uit deze Roadmap verder vorm te geven. Onderdeel van dit plan is hoe verdergaande visie- en strategievorming te faciliteren, waarbij nagedacht kan worden over assortimentsontwikkeling en de rol die hbo bètatechniek kan en wil spelen in de leven lang blijven leren-arena, in relatie tot het reguliere bacheloronderwijs en het aanbod van private kennisinstellingen. Daarnaast zal er als onderdeel van dit plan een overleg ingericht worden waar kennis en ervaring met het modulariseren en flexibiliseren van het leven lang blijven leren-onderwijs kan worden gedeeld. Hierbij is aandacht voor het proces (hoe vermarkt je modulaire opleidingen, hoe kan je werken aan vraagarticulatie en zorg je voor voldoende vraag en commitment) en aandacht voor de inhoud (hoe ontwikkel je leeruitkomsten, hoe vergelijken we leeruitkomsten van onderwijsmodules die aan verschillende hogescholen zijn ontwikkeld, hoe toetsten van leeruitkomsten en hoe doen we dat leerweg-onafhankelijk en hoe borgen we de kwaliteit). Hierbij is bijzondere aandacht voor het inbrengen van de expertise van externe stakeholders.


Gerelateerde artikelen