Publicaties / Sectoren

Sectorplan techniek: permanente dialoog

De sector bètatechniek heeft in 2016 een visie neergezet op het hbo bètatechniek-onderwijs in 2025 met daarin de strategische uitgangspunten en ambities voor toekomstbestendig hbo bètatechniekonderwijs en het opleiden van de ingenieurs van de toekomst: de HTNO Roadmap 2025. Zie ook: 'Hogescholen presenteren actieplan voor ingenieur van de toekomst', 21 november 2016.

In januari 2019 heeft een tussentijdse evaluatie plaatsgevonden over de uitvoering van de HTNO Roadmap. Het SAC heeft geconstateerd dat het vastleggen van een Roadmap op dat moment in de tijd een nuttig instrument was waarmee belangrijke resultaten zijn bereikt. Doch is ook geleerd dat het een instrument is wat bij het verstrijken van de tijd achterhaald kan raken. Een tweede les is geweest dat aansluiting met sturingsmechanismen in de instellingen niet altijd haalbaar is. Daarnaast heeft men vastgesteld dat het belangrijker is om vorm te geven aan de vraag op welke wijze het structurele gesprek gevoerd kan worden dan dat men zich vastlegt op een beperkt aantal inhoudelijke punten.  Wat nodig is, is een flexibel karakter wat past bij de snelle ontwikkelingen in de markt, waarvan de uitkomsten draagvlak hebben en binnen de sturingsmacht van de betrokkenen liggen: wendbaarheid en weerbaarheid. Het sac is van mening dat het rendement van de maatschappelijke investering zodoende kan worden verhoogd. Dat betekent dat het sac htno met ingang van 2022 is overgegaan van een sectorverkenning eens in de zoveel jaar naar een rolling stone concept van een permanente dialoog en daaropvolgend concrete actie aan de hand van vastgestelde thema’s waardoor een levend sectorplan ontstaat. Met toestemming van de het bestuur is dit voor een periode van 3 jaar in de vorm van een pilot van start gegaan. Waarbij men oog houdt voor wat wordt gewonnen en verloren ten opzichte van een traditionele verkenning. 

Permanente dialoog
Voor het sac htno staat de vraag centraal: ‘Hoe kunnen we samen met relevante stakeholders de transities mogelijk maken die de maatschappij van ons vraagt?´. Dan hebben we het over energietransitie maar ook een transitie naar een wereld waarbij in bijna alle domeinen techniek een belangrijke rol speelt. Digitalisering, uitputting van grondstoffen, vergrijzing, klimaatontwikkelingen en eisen t.a.v. uitstoot zijn voorbeelden van factoren die push geven op een sterkere technische component in diverse sectoren en domeinen. Daarmee neemt de vraag naar technisch opgeleid personeel uiteraard toe. Tegelijkertijd zien we de instroom in het hbo onderwijs dalen. Het sac htno is ervan overtuigd dat we deze vraag enkel in samenwerking en samenhang tussen onderwijs, praktijk en onderzoek het hoofd kunnen bieden. Enkel op die wijze kunnen we tot relevante innovaties komen waarbij state of the art kennis is geborgd en toepasbaarheid en relevantie vanzelfsprekend zijn. We menen de centrale vraag enkel te kunnen beantwoorden door deze gezamenlijk aan te gaan met alle stakeholders door continu met elkaar in gesprek te zijn: een permanente dialoog.

Thema’s permanente dialoog
De thema’s zijn door het sac in samenspraak met de landelijk georganiseerde branches en de domeinvoorzitters vastgesteld. Daarbij is gekozen voor een aantal thema’s op hoofdlijnen voor de lange termijn welke zijn vertaald naar sub-thema’s voor de korte termijn. Deze thema’s zijn dan de centrale gespreksonderwerpen op de verschillende tafels en bijeenkomsten zoals opgenomen in de jaarlijkse gesprekscyclus van het sac. De drie hoofdthema’s zijn:

  1. Het oplossen van de kwantitatieve mismatch: hoe kunnen we de human capital gap beslechten via initieel en post-initieel onderwijs? (draagt bij aan oa. instroom, studentsucces, diversiteit, behoud voor sector, LLO, flexibilisering en hybride leer-werk-innovatie omgevingen)
  2. Optimalisatie van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt (draagt bij aan o.a. doelmatigheid, vertaling onderzoek naar praktijk, positionering en profilering)
  3. Cross-sectoraal werken: allen in techniek of techniek in alles? (draagt bij aan: o.a. instroom, modulair aanbod, cross sectoraal denken, hybride leer-werk-innovatie omgevingen)

Gerelateerde artikelen