Flexibilisering in hbo trekt meer studenten
Na jaren van gestage terugloop van het aantal deeltijdstudenten is vanaf 2014 de weg omhoog ingeslagen. Vanaf 2016 zien we zelfs een extra sterk herstel. Begonnen in 2014 nog 8.993 studenten aan een hbo opleiding in deeltijd, in 2017 waren dat er al 10.445. De voorlopige cijfers voor 2018 geven zelfs een groei aan van 9,3% ten opzichte van 2017. Ter voorbereiding op een Algemeen Overleg Leven Lang Leren op 9 oktober 2018 in de Tweede Kamer, brengen we de ontwikkelingen van het deeltijdonderwijs van de hogescholen in een position paper onder de aandacht van Kamerleden.
Het hbo leidt in studiejaar 2017-2018 in totaal 453.354 studenten op in Nederland, waarvan 10,4% in deeltijd. Voor het hbo blijft de onderwijskwaliteit een speerpunt evenals het terugdringen van de administratieve last. Om het deeltijdonderwijs een impuls te geven, is volgens de hogescholen het volgende nodig:
- Minder regeldruk voor de experimentele deeltijdopleidingen
Door investeringen in de flexibilisering van deeltijdstudies stijgt het aantal deelnemers. Deze flexibilisering vraagt om flexibeler regelgeving in plaats van extra verantwoordingslast. We vragen het ministerie van OCW en de NVAO concreet om accreditaties van de experimenten per hogeschool te organiseren in plaats van accreditaties per opleiding. De NVAO, de Inspectie van het Onderwijs en het ministerie van OCW volgen de experimenten op de voet aan de hand van zogeheten ‘groeidocumenten’. Daarnaast is er een separate accreditatie van de flexibele varianten van de ‘reguliere’ opleidingen. Zo ontstaat een nauw web van ‘over-verantwoording’, dat de energie en creativiteit uit de ingezette vernieuwing dreigt te halen. Waar de verwachting was dat de hogescholen tussentijds over de totale deelname per hogeschool verantwoording zouden afleggen, is het nu een volledige accreditatie van elke afzonderlijke deelnemende flexibele variant geworden. Dat is voor veel hogescholen een vrijwel onmogelijke administratieve last. - Extra investeringen in praktijkgericht onderzoek
Hogescholen bieden een rijke leeromgeving door hun intensieve samenwerking met bedrijven (vooral MKB) en instellingen, en door de verbinding tussen onderwijs en praktijkgericht onderzoek. Er is een hecht patroon van relaties gegroeid waarbij hogescholen in het hart zitten van de economische en sociale ontwikkeling van hun regio. Het vormt een ecosysteem waar studenten door het volgen van een opleiding toegang toe krijgen. Juist de verbinding met onderzoek zorgt via het opleiden en up-to-date houden van professionals tot innovaties van de beroepspraktijk. Het kenmerkt het unieke karakter van de bekostigde hogescholen. Wij vragen om extra investeringen in praktijkgericht onderzoek omdat de innovatiekracht van Nederland en de onderwijskwaliteit daar bij gebaat zijn. - Initiatief voor gezamenlijke stappen
Leven Lang Ontwikkelen heeft in Nederland een flinke impuls nodig. Daar willen de hogescholen graag aan bijdragen door samen met o.a. de private onderwijsaanbieders, overheid en werkgevers nieuw beleid te ontwikkelen over o.a. de deelnamecondities voor de student en de aanbodcondities voor de hogescholen. De Vereniging Hogescholen zal dit najaar het initiatief nemen voor dit gesprek tussen partijen. Alleen door op een andere wijze samen te werken kan een doorbraak rond Leven Lang Ontwikkelen worden bereikt.
Inschrijvingen hbo deeltijd per sector
|
sector |
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
|
agro en food |
878 |
793 |
745 |
752 |
779 |
|
bètatechniek |
5.407 |
5.097 |
4.999 |
5.096 |
5.438 |
|
economie |
12.449 |
11.207 |
10.447 |
10.334 |
10.632 |
|
gezondheidszorg |
3.035 |
2.745 |
3.024 |
3.581 |
4.147 |
|
kunst |
1.570 |
1.447 |
1.413 |
1.451 |
1.474 |
|
onderwijs |
19.014 |
18.895 |
18.944 |
18.546 |
18.030 |
|
sociale studies |
8.763 |
7.494 |
6.587 |
6.109 |
6.694 |
|
totaal |
51.116 |
47.678 |
46.159 |
45.869 |
47.194 |