Publicaties / Sectoren

Actielijn 4: Verbeteren van didactiek en rendement

  Actielijn 4: Verbeteren van didactiek en rendement

Aantrekkelijke onderwijsprogramma’s, gepaste didactiek, flexibelere routes en bekwame docenten, zorgen dat studenten die beginnen aan een opleiding in de techniek  deze ook afronden.

Docentprofessionalisatie
Er wordt op hogescholen veel werk gemaakt van docentprofessionalisatie. Praktisch alle hogescholen eisen nu dat docenten met meer dan 0,2 fte aanstelling het Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB)-traject doorlopen. Door deze verbetering van de pedagogische didactische bekwaamheid zullen docenten elkaar onderling eerder inspireren over wat werkt en niet. Onderdeel van diezelfde professionalisatie is het vergroten van toetsbekwaamheid, zoals certificering van de Basis Kwalificatie Examinering (BKE). Daarnaast zijn hogescholen ook bezig om het personeelsbestand aan te passen; dus naast vakinhoud ook docenten didactiek en pedagogiek. Zo heeft Hogeschool Rotterdam in 2015 bewust meer docenten aangenomen dan voorheen gebruikelijk was. Docenten maken namelijk het verschil, zij leveren de belangrijkste bijdrage aan het studiesucces van de studenten. Studenten die vertraging oplopen of dreigen uit te vallen zijn gebaat bij een pedagogische insteek die verbindt en uitdaagt. Het programma Binding van Hogeschool Rotterdam helpt docenten hoe ze in de klas aan een betere binding met de student kunnen werken.

VO-HO-netwerken
De 11 regionale VO-HO netwerken zijn een ketensamenwerking tussen universiteiten, hogescholen, VO-scholen (havo/vwo), eerste- en tweedegraads lerarenopleidingen en bedrijfsleven. Praktisch alle hogescholen die techniekopleidingen aanbieden zijn aangesloten bij deze netwerken. De netwerken bieden een breed palet aan activiteiten voor zowel docenten als leerlingen. Gezamenlijk vormen ze een landelijk dekkende, educatieve infrastructuur gericht op vakvernieuwing, aansluiting en professionalisering.

Verhogen van studiesucces
Zoals in de Roadmap aangegeven is het lage studiesucces een continu punt van aandacht bij de verschillende techniekopleidingen. Veel hogescholen hebben aparte programma’s of projecten opgezet om het rendement te verbeteren, zoals het project Bachelorrendement bij Saxion, of het project Studiesucces aan de Hogeschool Utrecht. Bij Saxion volgen alle studenten de cursus Studeren met Succes. Bij de Hogeschool van Amsterdam is een concreet plan in uitvoering voor een betere aansluiting mbo-hbo en havo-hbo. Bij HZ werken ze met student procesgeoriënteerd onderwijs (SPO) wat zorgt voor didactiekvernieuwing en bij de Hogeschool Rotterdam zijn nieuwe curricula bij zowel CMD als CMGT waarin eigenaarschap van de opleiding bij de student ligt: aandacht voor kwaliteit en ontwikkelpunten personal challenges. Daarnaast is bij bijvoorbeeld Windesheim veel aandacht voor coaching van start tot het diploma. Binnen een aantal hogescholen is gekozen voor het ontwikkelen van brede bachelors (Engineering, Built Environment , Applied Sciences). Deze verbreding geeft ook betere mogelijkheden voor studenten om binnen een opleiding die specialisaties te kiezen die het beste bij de passie en het talent van de student past, wat het studiesucces ook weer ten goede komt. Tenslotte zijn er verschillende lectoren die zich met dit onderwerp bezighouden: lectoraat Studiesucces aan de Hogeschool Rotterdam en lectoraat Brein & Leren aan Avans.

Benchmarking
Op verschillende plekken binnen het techniekonderwijs vindt benchmarking plaats: Voor de opleidingen Chemie en Chemische Technologie wordt vanuit het domein een speciale benchmarkdag georganiseerd. Ook worden toetsen voor opleidingen onderling gedeeld en uitgewisseld en is er sprake van intercollegiale toetsing.

Welke activiteiten worden al ontplooid die een bijdrage leveren aan de actielijn?

Doorstroming bachelor 2+2
Zoals ook aangegeven bij actielijn 1, wordt binnen DAS toegewerkt naar doorstroming bachelor 2 + 2, oftewel: een student kan de basis volgen bij hogeschool 1 om dat probleemloos voor zijn specialisatiefase naar hogeschool 2 te gaan. Hierdoor kan de student het onderwijs volgen wat het beste hem of haar past, wat het studiesucces alleen maar ten goede komt. Daarnaast faciliteert het domein de uitwisseling over ‘good practice’ initiatieven om het studiesucces te verhogen. Met het werkveld wordt vervolgens bewaakt of aan de kwantitatieve behoefte aan afgestudeerden wordt voldaan. 

Analyse en verbeteren aansluiting
De landelijke opleidingsoverleggen van de 36 bacheloropleidingen binnen sector bètatechniek zijn gevraagd om op basis van studiesuccesstatistieken in relatie tot de instroom (havo, vwo, mbo en bijbehorende profielkeuze) te kijken of de huidige nadere vooropleidingseisen voldoende aansluiten bij de gewenste voorkennis van de student die de hogeschool binnenkomt. Daarnaast wordt specifiek gekeken naar techniekopleidingen met een hoge uitval van mbo-instromers, om samen met de bedrijfstakgroepen in het mbo en de betreffende landelijke opleidingsoverleggen in het hbo om te kijken wat de knelpunten zijn en hoe deze opgelost kunnen worden. Zie bijvoorbeeld het ontwikkelen van specifieke keuzedelen om de doorstroom van mbo naar hbo algemeen of specifiek (Automotive / Werktuigbouwkunde / Elektrotechniek / DAS) te vergemakkelijken. Het ontwikkelen van MOOC voor wiskunde zou ook een oplossing kunnen zijn. Tenslotte mag de relatie tussen learning analytics en studie loopbaanbegeleiding versterkt worden. Er is veel informatie beschikbaar. Deze kan beter ingezet worden om te student de begeleiding te geven waar hij of zij behoefte aan heeft. 

Project Kwaliteit en Studiesucces
Tenslotte zullen te zijner tijd de uitkomsten van het hbo-brede project ‘Kwaliteit en Studiesucces’ gedeeld en uitgedragen worden binnen de sector. Op 8 december a.s. organiseert de Vereniging Hogescholen, in samenwerking met de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, de conferentie 'Kwaliteit en Studiesucces'. Deze conferentie is de afsluiting van het project kwaliteit en studiesucces waarmee de Vereniging Hogescholen in 2015 is gestart.


Gerelateerde artikelen